حضور آقای دکتر جعفر صابری در ششمین کنگره بین المللی شعر و ادبی فارس بعنوان یکی از مهمانان ویژه این نشست فرهنگی در کشور
تهران- ایرنا- مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه استاد شهریار در غزلهای فارسی و ترکی پیشگام بوده و به قلههای آنها دست یافته است، گفت: شهریار با رسیدن به اوج درجه عرفانی، در دوره معاصر عرفان را با شعر به پیوند رساند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، محمود شالویی روز یکشنبه -۲۷ شهریورماه- در ششمین کنگره بین المللی شعر و ادب فارسی و پاسداشت مقام استاد شهریار که در مرکز همایش های بین المللی برج میلاد تهران برگزار شد با اشاره به ویژگی ها و ابعاد شخصیتی، ادبی، وجودی و... استاد سید محمد حسین شهریار بجهت تبریزی گفت: امروز با یاد مرحوم استاد شهریار تبریزی نامگذاری شده فردی که نمیتوان درباره شاعران معاصر و قهرمانان این دوره از شعر و ادب فارسی سخن گفت اما از او یاد نکرد.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در ادامه با بیان اینکه استاد شهریار در هر دو عرصه غزلهای فارسی و ترکی پیشگام و پیشقراول بوده و توانسته به قلههای این دو عرصه دست یابد، اظهار داشت: همچنین شهریار توانست به اوج درجه عرفانی نائل شده و در دوره معاصر عرفان را با شعر به پیوند برساند.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه استاد شهریار برای ما چنان اهمیتی دارد که روز شعر و ادبیات فارسی مقارن با پاسداشت اوست، ابراز امیدواری کرد تا که شرایطی فراهم شود که هرچه بیشتر در جهت اعتلا و رشد بالندگی زبان و ادبیات فارسی بکوشیم.
شالویی در ادامه سخنان خود با اشاره به ویژگیها و اهمیت زبان و ادبیات فارسی در بُعد داخلی و بین المللی و همچنین تاکید بر حفظ و صیانت از زبان فارسی، تاکید کرد: زبان و ادبیات فارسی مانند رود زلالی است که هر فرد تشنهای در سراسر دنیا میتواند از آن بنوشد.
تاکید برای تصویب جایزه ادبی استاد شهریار/ ارائه نشان عالی زبان به ترویچ گران زبان فارسی و تُرکی
رئیس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار نیز در ابتدای این مراسم با بیان اینکه انتخاب روز پاسداشت مقام شهریار مقارن با روز پاسداشت شعر و ادب فارسی انتخابی شایسته است گفت: این انتخاب به واسطه اینکه شهریار در ۲۷ کشور جهان به واسطه ساکن بودن ترکها در آن اعم از قبرس، یونان، آذربایجان، قرقیزستان و ... به زبان ترکی سخن میگویند حلقه واسط بین این کشورهاست، انتخابی قابل اعتناست و از سوی دیگر قدرت نظام جمهوری اسلامی را نشان میدهد که به اقوام و اقلیتها و تمامی نواحی ایران توجه ویژه دارد.
جواد وند نوروز همچنین با بیان اینکه ترویج زبان و ادبیات فارسی و ترکی به عنوان زبان دوم و سوم جهان تشیع حائز اهمیت است، از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست کرد که نشان عالی زبان و ادبیات فارسی را به فعالان برجسته این حوزه تقدیم کند و همچنین همکاری لازم برای تصویب جایزه ادبی شهریار به عمل آید و ما به زودی شاهد برگزاری این جایزه باشیم.
تاکید بر تسریع فرایند تصویب افتتاح خانه موزه شهریار
رئیس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار همچنین از شورای اسلامی شهر تهران درخواست کرد تا با توجه به تصویب افتتاح خانه موزه شهریار این فرایند را تسریع کنند و یادآور شد: ما تاکنون موزه و زبان ادبیات فارسی نداشتیم با اینکه شخصیتهای فراوان برجستهای مانند پروین اعتصامی، حسین منزوی و استاد شهریار وجود دارند که هنوز هم نسل جوان با آن آشنا نیستند. متأسفانه منزل شهریار در تهران ۱۶ سال دایر بود اما اقدامی برای تبدیل کردن آن به خانه موزه نشد. بنابراین از شورای اسلامی شهر تهران درخواست میکنیم تا هرچه سریعتر شاهد تاسیس این خانه موزه باشیم.
درخواست بازگشت ادبیات به دروس کنکور
وند نوروز با تأکید بر حمایت از فعالان حوزه زبان و ادبیات فارسی یادآور شد: متاسفانه در گذشته کار غلطی صورت گرفت و ادبیات از دروس کنکور حذف شد.
وی ابراز امیدواری کرد: تجدید نظری در این باره صورت گیرد.
صدا و سیما به زبان و فرهنگ اقلیتها توجه بیشتری کند
رئیس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار در پایان سخنانش همچنین با اشاره به اهمیت زبان و فرهنگ اقلیت ها در کشور ، تصریح کرد: شایسته است که صدا و سیما به زبان و فرهنگ اقلیتها توجه بیشتری کند.
شهریار سخن از صف اقبال کنندگان سان ببینید!
علی موسوی گرمارودی نیز دیگر سخنران این مراسم بود که علاوه بر قرائت شعری درباره شهریار به نقل خاطرهای درباره او پرداخت و گفت: در مراسم تشییع جنازه شهریار زمانی که پیکر او از هواپیما پایین آورده شد گردان تشریفاتی به سرکردگی یک سرهنگ جلوی پیکر او ایستادند و من خاطرم هست که رئیس گردان با شمشیر کشیده جلوی پیکر او ایستاد و در حالی که اشک میریخت گفت: شهریار سخن از صف اقبال کنندگان سان ببینید!
شعرخوانی شاعرانی چون مرتضی امیری اسفندقه، عبدالجبار کاکایی، سیدمحسن حسینی و ... از دیگر برنامه های جانبی ششمین کنگره بین المللی شعر و ادب فارسی و پاسداشت مقام استاد شهریار بود.
در این مراسم از استاد شهبازی ، هنرمند پیشکسوت و رئیس خانه عاشقلار آذربایجان تجلیل و نشان درجه هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به وی اعطا شد.
استاد شهریار در یک نگاه
استاد شهریار شاعری نام آشنا برای فارسی زبانان و ترک زبانان است که به واسطه اشعار کلاسیک فارسی به ویژه غزل و منظومه ترکی «حیدربابایه سلام» مورد قبول بسیاری از ادب دوستان و شعرخوانان است.
سید محمدحسین بهجت شهریار تبریزی در ۱۱ دی ۱۲۸۵ به دنیا آمد. در همین سال شاعره بزرگ ایرانی یعنی پروین اعتصامی هم چشم به جهان گشوده بود همانی که بین شاعران معاصر نامی پرآوازه دارد.
شهریار در سرودن قصیده، مثنوی، غزل، قطعه، رباعی و شعر نیمایی مبادرت میورزید اما بیشتر در غزل شهره عام و خاص بود و از جمله غزلهای معروف او میتوان به «علی ای همای رحمت» و «آمدی جانم به قربانت» اشاره کرد. شهریار در کنار شعر شیفته موسیقی و نواختن سه تار بود.
از مهمترین ویژگیهای فردی و اجتماعی او ساده زیستی، مردم دوستی و تعامل با شاعران و هنرمندانی بود که دارای نگرشهای و بینشهای متفاوت بودند. در خانهاش در تبریز به روی همه باز بود و هر اهل دلی هر وقت که دوست داشت میتوانست به دیدار او بود. برایش پیر و جوان هم توفیری نداشت. خاطرات و نوشتهها و مصاحبههای بزرگان شعر معاصر خود گواهی بر این ادعاست. به عنوان نمونه زنده یاد هوشنگ ابتهاج در کتاب «پیرپرنیان اندیش» بارها از ویژگیهای اخلاقی و دوستی خود با شهریار سخن به میان آورده. همچنین نیما یوشیج در نامههای خود به دوستی با شهریار نقلهایی ذکر کرده و حتی در جایی نوشته که برای نخستین بار شهریار سراغ او رفته و باب دوستی را گشوده است.
۲۷ شهریور مصادف با سالروز درگذشت استاد شهریار
عشق به شعر و موسیقی ایرانی باعث شد تا شهریار رابطه خوبی با اغلب محفلهای موسیقی و ادبی رسمی و سرشناس داشته باشد که خاطرات پراکنده دیگران در این رابطه خود میتواند کتابی درخور باشد که متاسفانه تاکنون گردآوری نشده است.
عاشقانهها و عارفانهها
دیوان شهریار سرشار از شعرها و غزلهای سلیس، روان و پرسوز و گداز است که همین ویژگی باعث شده تا بیشتر آنها در حافظه مردم ثبت و ضبط شود. اشعاری که به پیروی از پیر و مرادش در شعر یعنی خواجه شمسالدین حافظ شیرازی عاشقانه و عارفانه باشد. ارادت شهریار به حافظ آنقدر زیاد بود که خود درباره انتخاب نام تخلصش در جایی گفته بود برای این کار به دیوان حافظ رجوع کردم، تفال زدم و نام شهریار آمد و آن را برگزیدم.
دیوان او بارها چاپ و منتشر شده و بسیاری از غزلهایش توسط آهنگسازان و خوانندگان به صورت آواز و تصنیف اجرا شده که معرفترین آنها «آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا» با صدای خواننده بیبدیل استاد غلامحسین بنان است.
استاد شهریار در ۲۷ شهریور سال ۱۳۶۷ درگذشت و بنا به وصیتش در مقبرهالشعرای تبریز به خاک سپرده شد.
ششمین کنگره بین المللی شعر و ادب فارسی و پاسداشت مقام استاد شهریار صبح امروز یکشنبه ۲۷ شهریور ماه با حضور جواد وندنوروز رئیس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار، غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، غلامرضا منتظری نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و جمعی از شاعران برجسته کشوری در سالن همایش های بینالمللی برج میلاد برگزار شد.
غلامعلی حداد عادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ششمین کنگره بینالمللی شعر و ادب فارسی و پاسداشت مقام استاد شهریار تاکید کرد که شعر شهریار زبانی روشن دارد و همه آن را میفهمند؛ یعنی خواصپسند و عامهفهم است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، ششمین کنگره بین المللی شعر و ادب فارسی و پاسداشت مقام استاد شهریار صبح امروز یکشنبه (27 شهریور ماه) با حضور جواد وندنوروز رئیس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار، غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، غلامرضا منتظری نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و جمعی از شاعران برجسته کشوری در سالن همایش های بینالمللی برج میلاد برگزار شد.
وند نوروز در ابتدای این مراسم با بیان اینکه انتخاب روز پاسداشت مقام شهریار مقارن با روز پاسداشت شعر و ادب فارسی انتخابی شایسته است گفت: این انتخاب به واسطه اینکه شهریار در 27 کشور جهان به واسطه ساکن بودن ترکها در آن اعم از قبرس، یونان، آذربایجان، قرقیزستان و ... به زبان ترکی سخن میگویند حلقه واسط بین این کشورهاست، انتخابی قابل اعتناست و از سوی دیگر قدرت نظام جمهوری اسلامی را نشان میدهد که به اقوام و اقلیتها و تمامی نواحی ایران توجه ویژه دارد.
وی افزود: شهریار در دل آحاد جامعه از جایگاه ارزشمندی برخوردار است و محبوبیت خاص او نشان دهنده این جایگاه است. امیدواریم با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجلس شورای اسلامی شاهد افزایش بیشتر جلسات و همایشها درباره او باشیم.
وند نوروز با بیان اینکه ترویج زبان و ادبیات فارسی و ترکی به عنوان زبان دوم و سوم جهان تشیع حائز اهمیت است عنوان کرد: از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست میکنم که نشان عالی زبان و ادبیات فارسی به فعالان برجسته این حوزه تقدیم کند و همچنین همکاری لازم برای تصویب جایزه ادبی شهریار به عمل آید و ما به زودی شاهد برگزاری این جایزه باشیم.
رییس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار همچنین از شورای اسلامی شهر تهران درخواست کرد تا با توجه به تصویب افتتاح خانه موزه شهریار این فرایند را تسریع کنند.
وند نوروز در این باره اضافه کرد: ما تاکنون موزه و زبان ادبیات فارسی نداشتیم با اینکه شخصیتهای فراوان برجستهای مانند پروین اعتصامی، حسین منزوی و استاد شهریار وجود دارند که هنوز هم نسل جوان با آن آشنا نیستند. متأسفانه منزل شهریار در تهران 16 سال دایر بود اما اقدامی برای تبدیل کردن آن به خانه موزه نشد. بنابراین از شورای اسلامی شهر تهران درخواست میکنیم تا هرچه سریعتر شاهد تاسیس این خانه موزه باشیم.
رییس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار در بخش پایانی سخنانش با تأکید بر حمایت از فعالان حوزه زبان و ادبیات فارسی یادآور شد: متاسفانه در گذشته کار غلطی صورت گرفت و درس ادبیات از دروس کنکور حذف شد که امیدواریم تجدید نظری در این باره صورت گیرد. همچنین شایسته است که صدا و سیما به زبان و فرهنگ اقلیتها توجه بیشتری بگذارد.
شهریار در هر دو عرصه غزلهای فارسی و ترکی پیشگام و پیشقراول است
محمود شالویی نیز در ادامه این مراسم با بیان اینکه روز شعر و ادب فارسی مقارن با پاسداشت شهریار است گفت: امروز با یاد مرحوم سیدمحمدحسین شهریار تبریزی نامگذاری شده کسی که نمیتوان درباره شاعران معاصر و قهرمانان این دوره از شعر و ادب فارسی سخن گفت اما از او یاد نکرد.
وی افزود: شهریار در هر دو عرصه غزلهای فارسی و ترکی پیشگام و پیشقراول بوده و توانسته به قلههای این دو عرصه دست یابد. همچنین شهریار توانسته به اوج درجه عرفانی نائل شود و در دوره معاصر عرفان را با شعر به پیوند برساند.
شالویی گفت: شهریار برای ما چنان اهمیتی دارد که روز شعر و ادبیات فارسی مقارن با پاسداشت اوست و امیدوارم که شرایطی فراهم شود که هرچه بیشتر در جهت اعتلا و رشد بالندگی زبان و ادبیات فارسی بکوشیم چون زبان و ادبیات فارسی مانند رود زلالی است که هر فرد تشنهای در سراسر دنیا میتواند از آن بنوشد.
شعر شهریار دلنشین، صمیمی و ساده است
در ادامه، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه دو روز در تقویم جمهوری اسلامی به بزرگداشت زبان و شعر فارسی اختصاص یافته گفت: روز 27 شهریورماه روز شعر فارسی مقارن با پاسداشت شهریار و 25 اردیبهشتماه روز پاسداشت زبان و ادبیات فارسی و بزرگداشت فردوسی است و چنین تکریم و انتخابی شایسته است. من قبل از اینکه درباره شخصیت ادبی و ملی شهریار سخن بگویم اندکی درباره روحیات شخصی او حرف میزنم.
او افزود: شهریار در چشم همه ایرانیان و مردم آذربایجان فردی محترم، نجیب، مهربان، دوستداشتنی و پاک از نظر اخلاقی و همه جهات است. در کارنامه زندگی او عیب و نقصی از نظر مالی و اخلاقی دیده نمیشود و او یک زندگی ساده و به دور از آلودگیهای دنیوی داشت حتی عشق ناتمامش در دوران جوانی هم مقدمهای برای عشق متعالی و ماندگار در وجود او شد. او مردی مسلمان، دیندار، مومن و عارف بود و در عین اینکه شاعر بود اما عالم، زباندان، کتابخوان و شخصیتی ایران دوست و علاقهمند به ایران داشت. اینها برخی از ابعاد وجودی شهریار است.
رییس فرهنگستان و زبان ادبیات فارسی در بخش دیگری از سخنانش درباره شعر شهریار توضیح داد و افزود: شعر شهریار زبانی روشن دارد و همه آن را میفهمند. خواص پسند است و عامه فهم. وقتی شعر شهریار خوانده میشود نیاز به آن نیست که آن را برای مردم معنا کنیم چون از دل برخاسته و بر دل مینشیند پیچیدگی در زبان شهریار نیست و هنر او به آوردن اصطلاحات شعری خاص دوران قجری و قبل از آن نیست بلکه تحول ادبیای که در زبان، شعر و نثر فارسی پس از مشروطه پدید آمد و به عبارت دیگر تجدد ادبی که قلم شاعران و نویسندگان آن دوره را به مردم نزدیک کرد در شعر شهریار در روشنترین وجه آن دیده میشود.
به گفته حداد عادل شعر شهریار دلنشین، صمیمی و ساده است و به همین دلیل شعر فارسی او در همه ایران زبانزد است. شعر علی ای همای رحمت نمونهای از شعری است که در تاریخ معاصر ایران مانند آن را نداریم که یک شاعر در دوره حیاتش شعری از آن بدین گستردگی رواج یافته باشد. من نخستین بار که این شعر را در تهران شنیدم 10 ساله بودم و با گذشت 68 سال از آن دوران هنوز به یاد دارم که این شعر را کی و کجا و توسط چه کسی شنیدم. کدام شاعر این اندازه میتواند در دل مردم نفوذ کرده باشد. در همه مناطق ایران از بندرعباس تا ماکو و از سرخس تا آذربایجان شعر او را میخوانند و حفظ میکنند و درباره اشعار او کرامتها نقل میشود.
وی با اشاره به اینکه اشعار شهریار به ضربالمثل نیز تبدیل شده است، عنوان کرد: خاطرم هست زمانی که رئیس مجلس شورای اسلامی بودم اختلاف میان دولت و مجلس رخ داد و قرار بود که رئیس جمهور در مجلس حضور پیدا کند اما به تأخیر طولانی ایشان جلسه مجلس به تشنج و دعوا کشیده شد و وقتی که رئیس جمهور به مجلس آمدند من این شعر شهریار را قرائت کردم که آمدی جانم به قربانت و حالا چرا و این بیت مانند آبی بر آتش بود و جلسه متشنج آن روز سامان داد. چندی بعد در قم خدمت آیتالله مشکینی که آذربایجانی بود رسیدم و ایشان به من گفت که آن جلسه مجلس را از رادیو گوش میداده و چه اندازه از استفاده به جای من از این شعر شهریار لذت برده است.
حداد عادل با اشاره به نقل قولی از شفیعی کدکنی درباره شعر شهریار گفت: استاد شفیعی کدکنی میگوید یک ضابطه و ملاک برای سنجش پایه شاعران وجود دارد و آن این است که شاعری موفق است که شعرش زبانزد مردم شود. از این منظر شعر شهریار در حافظه ایرانیان ثبت شده و از این منظر شهریار یک شاعر موفق است.
رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی به وجه دیگری از اهمیت شهریار اشاره کرد و گفت: اهمیت او بدین جهت است که در دورهای شعر میگفت که جدلی میان شعر نو و شعر کهن در کشور ما برپا بود و بسیاری از جوانان گرایش به شعر نو داشتند و شعر کهن را تحقیر میکردند. دعوای شعر نو و کهن چندین دهه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی وجود داشت و گفتمان مسلط فضای ادبی بود اما شهریار با وجود خودش برهانی بود که زندهبودن شعر کهن فارسی را اثبات میکرد. او ثابت کرد شعر کهن فارسی زنده است و نخواهد مرد. شهریار در زمانی با شعر کهن جلوهگری میکرد که عدهای تصور میکردند شعر کهن فارسی از بین رفته است اما او ثابت کرد که اگر شاعرش باشد شعر کهن زنده است و البته شهریار به شعر نو هم بیاعتنا نبود و بنابراین وجود او سبب شد جنگ و جدل میان شعر کهن و نو تضعیف شود و پس از آن نیز ما شاعرانی مانند شادروان ابتهاج را داشتیم که به شعر کهن و نو غزل میسرود.
وی ادامه داد: بنابراین وجود شهریار برهانی بود که اگر شاعر خوب باشد میتوان شعر نو و کهن سرود. یک جنبه دیگر شهریار نقش او در وحدت ملی بود و من البته این ویژگی و خصوصیات شاعری او جدا میکنم چون هرچه گفتم درباره زبان شهریار بود اما نقش او در وحدت ملی قابل اعتناست.
حداد عادل با اشاره به عواملی که شهریار را موجب وحدت ملی میکند، گفت: نخستین علت مسلمان بودن اوست. شهریار یک مسلمان معتقد است و شما در صحبتهایش میدیدید که دایم وقتی یاد ائمه اطهار را میکند اشک میریزد. شعر او برای حضرت علی (ع) برخاسته از یک دل گرم پرشور و با ایمان است و به همین دلیل بر دل مینشیند چون تا کسی آتش نگیرد شعر جانسوزی نمیگوید. از همین جهت شعر او درباره حضرت علی (ع) از ایمان برخاسته و خدا به برکت آن ایمان به این شعر ارزش داده است.
به گفته وی شهریار یک ایرانی غیور است که بیش از هر چیز به استقلال، عظمت و پیشرفت ایران میاندیشد و از سوی دیگر یک آذربایجانی غیرتمند، واقعی و صمیمی است و تمامی این ویژگیها در وجود شهریار به او جامعیتی داده که آن را نزد همه مردم محبوب کرده است.
حداد عادل با اشاره به خاطرهای از خود شهریار اظهار کرد: شهریار میگوید زمانی که در روستا 6 ساله بوده پس از فوت مادرش پیش عمهاش زندگی میکرده در آنجا تازه چشمش با خط آشنا میشود و میگوید روزها به صحرا میرفتم و وقتی به خانه برمیگشتم تنها دو کتاب حافظ و قرآن کریم در خانه بود و من با این دو کتاب انس و الفت پیدا کردم و بعدها نیز هیچ کلامی را به پایه حافظ ندیدم.
وی ادامه داد: شهریار هم شعر فارسی که او را با همه ایرانیان پیوند میدهد و هم شعر ترکی دارد که ابزاری برای ارتباطش با سایر آذریزبانهاست. حیدربابای او برای ترک زبانها یک حماسه و شعر جاودانه است. مقام معظم رهبری به شهریار بسیار علاقهمندند و در دیدار با ایشان بارها دیدهام که شعر حیدربابا را برای من به ترکی خواندهاند و ترجمه کردهاند و همواره تاکید کردند که چون تو ترکی نمیدانی نمیتوانی ظرافتهای شعر ترکی شهریار را درک کنی.
حداد عادل با بیان اینکه وجود شهریار نماد وحدت ملی و خنثیکننده نقشههای شوم بیگانگان برای تفرقهافکنی است عنوان کرد: بیگانگان به هر بهانهای دنبال تفرقهافکنی و دوگانهسازیهای موهوم هستند اما شهریار نشان میدهد که مردم ایران فراتر از اختلاف زبان و فرهنگ یک کلیت یگانهاند و در ایران تمامی اقلیتها اعم از ترک، فارس، عرب، عجم، لر، بلوچ و ... کنار هم حضور دارند و این تنوعها مانند تارها یک پر طاووس زیباست که کثرت آنها در کنار هم یک وحدت زیبا و دلنشین به نام ایران ایجاد کرده و شهریار وجودش بیانگر این وحدت است.
رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران به همه زبانها قومی احترام میگذارد و هیچ تصمیم، برنامه و قانونی برای تضعیف زبانهای محلی، مادری و قومی در نظام وجود ندارد افزود: با همه اینها برای حفظ وحدت کشور نیاز به یک زبان مشترک داریم که آن زبان فارسی است و بیش از 1200 سال قدمت دارد. و زبان فارسی امروزی فرزند فارسی میانه و فارسی میانه فرزند فارسی باستان است که یک زبان چندین هزار ساله است و به وجهی از پختگی و کمال رسیده که فردوسی توانسته شاهنامه را با 60هزار بیت بسراید از آن سو قطران تبریزی از شاهنامه استفاده میکرده و از سوی دیگر شاعرانی مانند حافظ و سعدی هم اشعار شاعران فارسی دیگر را میخواندند بنابراین در حالی که هر شاعری در دیار خودش به زبان مادری سخن میگفته اما زبان فارسی ابزار وحدت آنها بوده و جمهوری اسلامی ایران این تنوع فرهنگی را محترم میشناسد و به آن ارزش میگذارد.
حداد عادل تأکید کرد: به عنوان خدمتگذار شما در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی صریحا میگویم هر پدر و مادر ترکزبانی باید در منزل با فرزندان خودش به زبان ترکی حرف بزند اما ما معتقدیم در مدرسه باید به زبان فارسی سخن گفته شود در فرهنگستان نیز استادانی وجود دارند که مایه فخر ایرانزمیناند اما آذری هستند استاد محمدعلی موحد که امسال 100 ساله شدند عمر خود را به شرح مشکلات مثنوی میگذارند و پیش از این هیچ ایرانی وجود نداشت که مثنوی مولوی را تصحیح انتقادی کرده باشد و پیش از همه چاپها از نیکلسون بود اما استاد موحد تصمیم گرفت برپایه نسخههای خطی قدیمی به عنوان یک ایرانی مسلط بر زبان فارسی مثنوی را تصحیح کنند.
وی ادامه داد: استاد انوری نیز که صاحب فرهنگ سخن است و طی چهاردهه گذشته این فرهنگنامه بهترین خود در حوزهاش بوده است اصالتا متعلق به سراب آذربایجان هست. ژاله آموزگار نیز که استاد زبانهای باستانی است زاده شهرستان خوی است و همه این پرچمداران زبان فارسی امروز مانند دیروز از آذربایجان برخاستند. وجود شهریار علاوه بر اینکه باعث پیوند ایرانیان شده در سراسر جهان ترکزبانان را به هم متصل کرده و به عبارتی او یک سفیر فرهنگی در کشورهایی است که زبان ترکی دارند.
رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در بخش پایانی سخنانش گفت: روز شهریار به این دلیل با روز شعر و ادب فارسی مقارن است که هیچ شاعر دیگری به اندازه او در زمان حیاتش اشعارش گسترش نیافته است.
ضرورت ترسیم چشمانداز در ترویج زبان و ادبیات فارسی
غلامرضا منتظری نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس نیز در بخش دیگری از این نشست با بیان اینکه فرهنگ میتواند انسان را به شوربختی سوق دهد اگر سرچشمهاش آلوده باشد، گفت: فرهنگ هویت بخش است و اگرچه تعریف مشخص و واحدی درباره آن وجود ندارد و نظریه پردازان این حوزه درباره تعریف فرهنگ متحد نیستند اما جلوههایی از فرهنگ را میتوان در هنر، ادبیات، فلسفه، کلام، آداب و رسوم و غیره دید.
وی با اشاره به اینکه فرهنگ نیازمند یک نیروی قوی برای انتقال مفاهیم فرهنگی است افزود: بهترین ابزار برای این انتقال ادبیات است که میتواند ما را با پدرانمان متصل کند آن هم زبان و ادبیات فارسی که به دلیل ویژگیهایش بهترین گزینه برای این انتقال است. جاذبههای زبان فارسی به دلیل زیبایی و کشش آن میتواند عامل موثری برای ترویج آن باشد از سوی دیگر گستردگی زبان و ادبیات فارسی آن را به سفره رنگارنگ فرهنگی مبدل کرده که هر فردی میتواند از آن بهره ببرد.
منتظری با اشاره به اینکه زبان فارسی، زبان دوم جامعه اسلامی و زبان نخست فرهنگ و تمدن ایرانی است عنوان کرد: اینکه شماری از ایرانیان گوهری از تلاشهای خود را به ترجمه، تصحیح و تحریر آثار ادبیات اختصاص دادند نشاندهنده اهمیت این زبان است و به نظر میرسد برای پاسداشت آن نیازمند اقدامات بیشتری بیش از برگزاری این همایشها و جلسات هستیم.
وی در همین باره راهکارهایی را برای ترویج زبان و ادبیات فارسی پیشنهاد کرد و گفت: نشر و گسترش ادبیات فارسی در مقیاس ملی و بینالمللی و ساخت آثار فاخر سینمایی برگرفته از این منابع ارزشمند میتواند در این باره راهگشا باشد همانگونه که میبینیم کشور کره علیرغم افسانههای محدود خود توانسته صنعت سینماییاش را رشد دهد ما نیز باید با وجود کمنظیر متون زبان و ادب فارسی برای تولید آثار سینمایی استفاده کنیم.
منتظری با تأکید بر ضرورت ترسیم چشمانداز و ترسیم راه در ترویج زبان و ادبیات فارسی عنوان کرد: باید در این چشمانداز سهم هر نهاد و اهدافش مشخص شود. و در پایان هر سال معیارهایی برای سنجش رشد و پیشرفت در این باره مشخص شود. بنابراین ضروری است با همکاری نهادهای مختلف در جمع بزرگان و مفاخر ادبی از این چشمانداز رونمایی کنیم.
علی موسوی گرمارودی نیز دیگر سخنران این مراسم بود که علاوه بر قرائت شعری درباره شهریار به نقل خاطرهای درباره او پرداخت و گفت: در مراسم تشییع جنازه شهریار زمانی که پیکر او از هواپیما پایین آورده شد گردانی تشریفاتی به سرکردگی یک سرهنگ جلوی پیکر او ایستادند و من خاطرتم هست که رئیس گردان با شمشیر کشیده جلوی پیکر او ایستاد و در حالی که اشک میریخت گفت شهریار سخن از صف اقبال کنندگان سان ببینید.
افشین علا در ادامه این مراسم با اشاره به انس و الفت خود با غزل فارسی گفت: در میان غزلسرایان فارسی همواره برای من سیمین بهبهانی فرد دیگری بوده است خاطرم هست 15 سال پیش که مادرم را از دست دادم و شعری درباره او گفتم سیمین بهبهانی نامهای برایم فرستاد و علاوه بر تحسین من و مشابهت این شعر با شعر مادر شهریار گفت: شهریار شدن کار هرکسی نیست و ما شاعری به بزرگی شهریار نداریم.
او در پایان با اشاره به شاعران بزرگان زن در ایران مانند پروین اعتصامی، فروغ فرخزاد و طاهره صفارزاده گفت: اینها عزمت بانوان ما را نشان میدهد و باید به ظرفیت زنان خود توجه ویژهای کنیم و احترام آنها را حفظ کنیم.
بخشهای دیگر این مراسم به شعرخوانی شاعرانی چون مرتضی امیری اسفندقه، عبدالجبار کاکایی، سیدمحسن حسینی و ... اختصاص داشت. همچنین در این مراسم نشان عالی زبان و ادبیات فارسی به استاد شهبازی اهدا شد.
حداد عادل با بیان اینکه شعر شهریار به ضربالمثل تبدیل شده است، خاطرهای از خوانش شعر شهریار در میانه اختلاف مجلس و دولت میگوید و ادامه میدهد: خوانش شعر شهریار در یکی از جلسات مجلس شورای اسلامی، همچون آبی بر روی آتش بود.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی ششمین کنگره بین المللی شعر و ادب فارسی و پاسداشت مقام استاد شهریار، این مراسم بزرگداشت، امروز (یکشنبه، ۲۷ شهریور ماه) با حضور جواد وندنوروز رئیس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار، غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، غلامرضا منتظری نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و جمعی از شاعران در سالن همایشهای بینالمللی برج میلاد برگزار شد.
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه دو روز در تقویم جمهوری اسلامی به بزرگداشت زبان و شعر فارسی اختصاص یافته است، گفت: روز ۲۷ شهریورماه روز شعر فارسی مقارن با پاسداشت شهریار و ۲۵ اردیبهشتماه روز پاسداشت زبان و ادبیات فارسی و بزرگداشت فردوسی است و چنین تکریم و انتخابی شایسته است. من قبل از اینکه درباره شخصیت ادبی و ملی شهریار سخن بگویم اندکی درباره روحیات شخصی او حرف میزنم.
به گفته حداد عادل شعر شهریار دلنشین، صمیمی و ساده است و به همین دلیل شعر فارسی او در همه ایران زبانزد است. شعر «علی ای همای رحمت» نمونهای از شعری است که در تاریخ معاصر ایران مانند آن را نداریم که یک شاعر در دوره حیاتش شعری از آن بدین گستردگی رواج یافته باشد. من نخستین بار که این شعر را در تهران شنیدم ۱۰ ساله بودم و با گذشت ۶۸ سال از آن دوران هنوز به یاد دارم که این شعر را کی و کجا و توسط چه کسی شنیدم. کدام شاعر این اندازه میتواند در دل مردم نفوذ کرده باشد. در همه مناطق ایران از بندرعباس تا ماکو و از سرخس تا آذربایجان، شعر او را میخوانند و حفظ میکنند و درباره اشعار او کرامتها نقل میشود.
شعر شهریار آبی بر آتش شد
او با اشاره به اینکه اشعار شهریار به ضربالمثل نیز تبدیل شده است، عنوان کرد: خاطرم هست زمانی که رئیس مجلس شورای اسلامی بودم، اختلاف میان دولت و مجلس رخ داد و قرار بود که رئیس جمهور در مجلس حضور پیدا کند اما به تأخیر طولانی ایشان جلسه مجلس به تشنج و دعوا کشیده شد و وقتی که رئیس جمهور به مجلس آمدند من این شعر شهریار را قرائت کردم که «آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا» و این بیت مانند آبی بر آتش بود و جلسه متشنج آن روز سامان داد. چندی بعد در قم خدمت آیتالله مشکینی که آذربایجانی بود رسیدم و ایشان به من گفت که آن جلسه مجلس را از رادیو گوش میداده و چه اندازه از استفاده به جای من از این شعر شهریار لذت برده است.
رئیس فرهنگستان و زبان ادبیات فارسی در بخش دیگری از سخنانش درباره شعر شهریار توضیح داد و افزود: شعر شهریار زبانی روشن دارد و همه آن را میفهمند. خواص پسند است و عامه فهم. وقتی شعر شهریار خوانده میشود نیاز به آن نیست که آن را برای مردم معنا کنیم چون از دل برخاسته و بر دل مینشیند. پیچیدگی در زبان شهریار نیست و هنر او به آوردن اصطلاحات شعری خاص دوران قجری و قبل از آن نیست بلکه تحول ادبیای که در زبان، شعر و نثر فارسی پس از مشروطه پدید آمد و به عبارت دیگر تجدد ادبی که قلم شاعران و نویسندگان آن دوره را به مردم نزدیک کرد در شعر شهریار در روشنترین وجه آن دیده میشود.
حداد عادل با اشاره به نقل قولی از استاد شفیعی کدکنی درباره شعر شهریار ، گفت: استاد شفیعی کدکنی میگوید یک ضابطه و ملاک برای سنجش پایه شاعران وجود دارد و آن این است که شاعری موفق است که شعرش زبانزد مردم شود. از این منظر شعر شهریار در حافظه ایرانیان ثبت شده و او یک شاعر موفق است.
شهریار در دوران تحقیر شعر کهن، شعر میگفت
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی به وجه دیگری از اهمیت شهریار اشاره کرد و گفت: اهمیت او بدین جهت است که در دورهای شعر میگفت که جدلی میان شعر نو و شعر کهن در کشور ما برپا بود و بسیاری از جوانان گرایش به شعر نو داشتند و شعر کهن را تحقیر میکردند. دعوا شعر نو و کهن چندین دهه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی وجود داشت و گفتمان مسلط فضای ادبی بود اما شهریار با وجود خودش برهانی بود که زندهبودن شعر کهن فارسی را اثبات میکرد. او ثابت کرد شعر کهن فارسی زنده است و نخواهد مرد. شهریار در زمانی با شعر کهن جلوهگری میکرد که عدهای تصور میکردند شعر کهن فارسی از بین رفته است اما او ثابت کرد که اگر شاعرش باشد شعر کهن زنده است و البته شهریار به شعر نو هم بیاعتنا نبود و لذا وجود او سبب شد جنگ و جدل میان شعر کهن و نو تضعیف شود و پس از آن نیز ما شاعرانی مانند شادروان ابتهاج را داشتیم که به شعر کهن و نو غزل میسرود.
او ادامه داد: بنابراین وجود شهریار برهانی بود که اگر شاعر خوب باشد میتوان شعر نو و کهن سرود. یک جنبه دیگر شهریار نقش او در وحدت ملی بود و من البته این ویژگی و خصوصیات شاعری او جدا میکنم چون هرچه گفتم درباره زبان شهریار بود اما نقش او در وحدت ملی قابل اعتناست.
حداد عادل با اشاره به عواملی که شهریار را موجب وحدت ملی میکند گفت: نخستین علت مسلمان بودن اوست. شهریار یک مسلمان معتقد است و شما در صحبتهایش میدیدید که دائم وقتی یاد ائمه اطهار را میکند اشک میریزد. شعر او برای حضرت علی (ع) برخاسته از یک دل گرم پرشور و با ایمان است و به همین دلیل بر دل مینشیند چون تا کسی آتش نگیرد شعر جانسوزی نمیگوید. از همین جهت شعر او درباره حضرت علی (ع) از ایمان برخاسته و خدا به برکت آن ایمان به این شعر ارزش داده است.
به گفته او شهریار یک ایرانی غیور است که بیش از هر چیز به استقلال، عظمت و پیشرفت ایران میاندیشد و از سوی دیگر یک آذربایجانی غیرتمند، واقعی و صمیمی است و تمامی این ویژگیها در وجود شهریار به او جامعیتی داده که آن را نزد همه مردم محبوب کرده است.
حیدربابای شهریار یک حماسه است
حداد عادل ادامه داد: شهریار هم شعر فارسی که او را با همه ایرانیان پیوند میدهد و هم شعر ترکی دارد که ابزاری برای ارتباطش با سایر آذریزبانهاست. حیدربابای او برای ترک زبانها یک حماسه و شعر جاودانه است. مقام معظم رهبری به شهریار بسیار علاقهمندند و در دیدار با ایشان بارها دیدهام که شعر حیدربابا را برای من به ترکی خواندهاند و ترجمه کردهاند و همواره تاکید کردند که چون تو تُرکی نمیدانی، نمیتوانی ظرافتهای شعر ترکی شهریار را درک کنی.
او با بیان اینکه وجود شهریار نماد وحدت ملی و خنثیکننده نقشههای شوم بیگانگان برای تفرقهافکنی است عنوان کرد: بیگانگان به هر بهانهای دنبال تفرقهافکنی و دوگانهسازیهای موهوم هستند اما شهریار نشان میدهد که مردم ایران فراتر از اختلاف زبان و فرهنگ یک کلیت یگانهاند و در ایران تمامی اقلیتها اعم از ترک، فارس، عرب، عجم، لر، بلوچ و ... کنار هم حضور دارند و این تنوعها مانند تارها یک پر طاووس زیباست که کثرت آنها در کنار هم یک وحدت زیبا و دلنشین به نام ایران ایجاد کرده و شهریار وجودش بیانگر این وحدت است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران به همه زبانها قومی احترام میگذارد و هیچ تصمیم، برنامه و قانونی برای تضعیف زبانهای محلی، مادری و قومی در نظام وجود ندارد افزود: با همه اینها برای حفظ وحدت کشور نیاز به یک زبان مشترک داریم که آن زبان فارسی است و بیش از ۱۲۰۰ سال قدمت دارد. زبان فارسی امروزی فرزند فارسی میانه و فارسی میانه فرزند فارسی باستان است که یک زبان چندین هزار ساله است و به وجهی از پختگی و کمال رسیده که فردوسی توانسته شاهنامه را با ۶۰هزار بیت بسراید از آن سو قطران تبریزی از شاهنامه استفاده میکرده و از سوی دیگر شاعرانی مانند حافظ و سعدی هم اشعار شاعران فارسی دیگر را میخواندند بنابراین در حالی که هر شاعری در دیار خودش به زبان مادری سخن میگفته اما زبان فارسی ابزار وحدت آنها بوده و جمهوری اسلامی ایران این تنوع فرهنگی را محترم میشناسد و به آن ارزش میگذارد.
حداد عادل تأکید کرد: به عنوان خدمتگذار شما در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی صریحا میگویم هر پدر و مادر ترکزبانی باید در منزل با فرزندان خودش به زبان ترکی حرف بزند اما ما معتقدیم در مدرسه باید به زبان فارسی سخن گفته شود در فرهنگستان نیز استادانی وجود دارند که مایه فخر ایرانزمیناند اما آذری هستند استاد محمدعلی موحد که امسال ۱۰۰ ساله شدند عمر خود را به شرح مشکلات مثنوی میگذارند و پیش از این هیچ ایرانی وجود نداشت که مثنوی مولوی را تصحیح انتقادی کرده باشد و پیش از همه چاپها از نیکلسون بود اما استاد موحد تصمیم گرفت برپایه نسخههای خطی قدیمی به عنوان یک ایرانی مسلط بر زبان فارسی مثنوی را تصحیح کنند.
او ادامه داد: استاد انوری نیز که صاحب فرهنگ سخن است و طی چهاردهه گذشته این فرهنگنامه بهترین خود در حوزهاش بوده است اصالتا متعلق به سراب آذربایجان هست. ژاله آموزگار نیز که استاد زبانهای باستانی است زاده شهرستان خوی است و همه این پرچمداران زبان فارسی امروز مانند دیروز از آذربایجان برخاستند. وجود شهریار علاوه بر اینکه باعث پیوند ایرانیان شده در سراسر جهان ترکزبانان را به هم متصل کرده و به عبارتی او یک سفیر فرهنگی در کشورهایی است که زبان ترکی دارند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در بخش پایانی سخنانش گفت: روز شهریار بدین جهت با روز شعر و ادب فارسی مقارن است که هیچ شاعر دیگری به اندازه او در زمان حیاتش اشعارش گسترش نیافته است.
درخواست برای افتتاح خانهموزه شهریار
در بخش دیگری از مراسم وند نوروز انتخاب روز پاسداشت مقام شهریار مقارن با روز پاسداشت شعر و ادب فارسی را انتخابی شایسته دانست و از شورای اسلامی شهر تهران درخواست کرد تا با توجه به تصویب افتتاح خانه موزه شهریار این فرایند را تسریع کنند و گفت: متأسفانه منزل شهریار در تهران ۱۶ سال دایر بود اما اقدامی برای تبدیل کردن آن به خانه موزه نشد. بنابراین از شورای اسلامی شهر تهران درخواست میکنیم تا هرچه سریعتر شاهد تاسیس این خانه موزه باشیم.
او در بخش پایانی سخنانش با تأکید بر حمایت از فعالان حوزه زبان و ادبیات فارسی یادآور شد: متاسفانه در گذشته کار غلطی صورت گرفت و ادبیات از دروس کنکور حذف شد که امیدواریم تجدید نظری در این باره صورت گیرد. همچنین شایسته است که صدا و سیما به زبان و فرهنگ اقلیتها توجه بیشتری کند.
محمود شالویی نیز در ادامه این مراسم با بیان اینکه روز شعر و ادب فارسی مقارن با پاسداشت شهریار است، گفت: امروز با یاد مرحوم سیدمحمدحسین شهریار تبریزی نامگذاری شده کسی که نمیتوان درباره شاعران معاصر و قهرمانان این دوره از شعر و ادب فارسی سخن گفت اما از او یاد نکرد.
شهریار در غزل فارسی و ترکی پیشگام بود
او با بیان اینکه شهریار در هر دو عرصه غزلهای فارسی و ترکی پیشگام و پیشقراول بوده گفت: شهریار توانسته به قلههای این دو عرصه دست یابد و توانسته به اوج درجه عرفانی نائل شود و در دوره معاصر عرفان را با شعر به پیوند برساند. شهریار برای ما چنان اهمیتی دارد که روز شعر و ادبیات فارسی مقارن با پاسداشت اوست و امیدوارم که شرایطی فراهم شود که هرچه بیشتر در جهت اعتلا و رشد بالندگی زبان و ادبیات فارسی بکوشیم، چون زبان و ادبیات فارسی مانند رود زلالی است که هر فرد تشنهای در سراسر دنیا میتواند از آن بنوشد.
منتظری نیز در بخش دیگری از این نشست با بیان اینکه فرهنگ میتواند انسان را به شوربختی سوق دهد اگر سرچشمهاش آلوده باشد گفت: فرهنگ هویت بخش است و اگرچه تعریف مشخص و واحدی درباره آن وجود ندارد و نظریه پردازان این حوزه درباره تعریف فرهنگ متحد نیستند اما جلوههایی از فرهنگ را میتوان در هنر، ادبیات، فلسفه، کلام، آداب و رسوم و ... دید.
او با اشاره به اینکه فرهنگ نیازمند یک نیروی قوی برای انتقال مفاهیم فرهنگی است افزود: بهترین ابزار برای این انتقال ادبیات است که میتواند ما را با پدرانمان متصل کند آن هم زبان و ادبیات فارسی که به دلیل ویژگیهایش بهترین گزینه برای این انتقال است. جاذبههای زبان فارسی بدلیل زیبایی و کشش آن میتواند عامل موثری برای ترویج آن باشد از سوی دیگر گستردگی زبان و ادبیات فارسی آن را به سفره رنگارنگ فرهنگی مبدل کرده که هر فردی میتواند از آن بهره ببرد.
منتظری با اشاره به اینکه زبان فارسی، زبان دوم جامعه اسلامی و زبان نخست فرهنگ و تمدن ایرانی است عنوان کرد: اینکه شماری از ایرانیان گوهری از تلاشهای خود را به ترجمه، تصحیح و تحریر آثار ادبیات اختصاص دادند، نشاندهنده اهمیت این زبان است و به نظر میرسد برای پاسداشت آن نیازمند اقدامات بیشتری بیش از برگزاری این همایشها و جلسات هستیم.
او در همینباره راهکارهایی را برای ترویج زبان و ادبیات فارسی پیشنهاد کرد و گفت: نشر و گسترش ادبیات فارسی در مقیاس ملی و بینالمللی و ساخت آثار فاخر سینمایی برگرفته از این منابع ارزشمند میتواند در این باره راهگشا باشد، همانگونه که میبینیم کشور کره علیرغم افسانههای محدود خود توانسته صنعت سینماییاش را رشد بدهد و ما نیز باید با وجود کمنظیر متون زبان و ادب فارسی برای تولید آثار سینمایی استفاده کنیم.
منتظری با تأکید بر ترسیم چشمانداز و ترسیم راه در ترویج زبان و ادبیات فارسی عنوان کرد: باید در این چشمانداز سهم هر نهاد و اهدافش مشخص شود و در پایان هر سال معیارهایی برای سنجش رشد و پیشرفت در این باره مشخص شود. بنابراین ضروری است با همکاری نهادهای مختلف در جمع بزرگان و مفاخر ادبی از این چشمانداز رونمایی کنیم.
براساس این گزارش بخشهای دیگر این مراسم به شعرخوانی شاعرانی چون مرتضی امیری اسفندقه، عبدالجبار کاکایی، سیدمحسن حسینی و ... اختصاص داشت. همچنین در این مراسم نشان عالی زبان و ادبیات فارسی به استاد شهبازی اهدا شد.
حضور جناب آقای دکتر جعفر صابری به عنوان مهمان ویژه در این مراسم
تهران- ایرنا- رئیس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرای استاد شهریار از برگزاری ششمین کنگره بینالمللی شعر و ادب فارسی در راستای پاسداشت مقام استاد شهریار خبر داد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، جواد وند نوروز با اشاره به برگزاری ششمین کنگره شعر و ادب فارسی افزود: در این رویداد علمی و ملی بیش از ۴۸۰ مقاله از سراسر کشور توسط محققان، پژوهشگران و فعالان زبان و ادبیات فارسی، ترکی و شهریار پژوه به دبیرخانه کنگره رسیده است.
او ادامه داد: سعی شده از شاعران نواحی مختلف کشور اعم از آذربایجان، کردستان، سیستان و بلوچستان، گلستان و ... به این همایش دعوت شوند.
به گفته وند نوروز، در این برنامه محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی سخنرانی خواهند کرد.
رئیس بنیاد فرهنگی مقبره الشعرا استاد شهریار درپایان گفت: شعرخوانی و ارائه مقالات علمی از دیگر برنامه های کنگره است و همچنین نمایشگاه کتاب پژوهشها درباره استاد شهریار هم در حاشیه این کنگره برگزار خواهد شد.
محورهای این کنگره عبارت است از:
- پژوهش های نوین در حوزه زبان و ادبیات فارسی
- زبان شناسی
- پژوهش های نوین در زبان و ادبیات جهان
- پژوهش های ادبی حوزه استاد شهریار
ششمین کنگره بینالمللی شعر و ادب فارسی ۲۷ شهریورماه جاری از سوی بنیاد استاد شهریار و با همکاری سازمانهای مختلف از جمله دانشگاههای معتبر کشور، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به صورت حضوری و با رعایت پروتکلهای بهداشتی در سالن همایشهای برج میلاد برگزار میَشود.
بیست و هفتم شهریور ماه، سالروز درگذشت استاد محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به «شهریار»، در تقویم رسمی ایران به نام روز ملی شعر و ادب نامگذاری شده است.
استاد شهریار در یک نگاه
سید محمدحسین بهجت تبریزی (۱۱ دی ۱۲۸۵ – ۲۷ شهریور ۱۳۶۷) متخلص به شهریار، شاعر ایرانی بود. او اهل تبریز بود و به زبانهای فارسی و ترکی آذربایجانی شعر سرودهاست.
شهریار در سرودن گونههای دگرسان شعر فارسی مانند قصیده، مثنوی، غزل، قطعه، رباعی و شعر نیمایی چیرهدست بودهاست. اما بیشتر از دیگر گونهها در غزل شهره بود و از جمله غزلهای معروف او میتوان به «علی ای همای رحمت» و «آمدی جانم به قربانت» اشاره کرد. شهریار نسبت به علی بن ابیطالب ارادتی ویژه داشت و همچنین شیفتگی بسیاری نسبت به حافظ و فردوسی داشتهاست.
شهریار از برجستهترین شاعران معاصر ایرانی به شمار میرود که اشعارش در وصف اهل بیت(ع)، ایران و انقلاب اسلامی شهرت فراوانی در میان اهالی شعر و ادب دارد. مهمترین اثر شهریار منظومهٔ حیدربابایه سلام از معروفترین آثار ادبیات ترکی آذربایجانی محسوب میشود که به بیش از ۸۰ زبان زندهٔ دنیا ترجمه شدهاست.
استاد سخن معاصر، شهریار بیش از ۲۸ هزار بیت شعر به زبان فارسی و در حدود ۳ هزار بیت به زبان ترکی آذری سروده است. شهرت شهریار مرزهای داخلی ایران را در نوردیده و اکنون در بیشتر کشورهای جهان شخصیتی شناخته شده است به طوری که اکنون در جماهیر ماورای قفقاز و آسیای مرکزی خیابان ها، سالن های نمایش، پارک ها و دیگر اماکن عمومی به نام شهریار نام گذاری می شوند و در حال حاضر منظومه حیدربابایه سلام در بیشتر دانشگاه های جهان از جمله دانشگاه کلمبیا در آمریکا مورد بحث رساله دکتری قرار گرفته است و برخی از موسیقیدانان همانند هاژاک آهنگساز معروف ارمنستان، آهنگ جالبی برای آن ساخته است.
شهریار حدود یک دهه از انقلاب اسلامی ایران را درک کرد و اشعاری در حمایت از انقلاب و رهبری آن امام خمینی(ره) سرود. او با سرودن اشعاری چون سلام، مقام رهبری، نوروز انقلاب، طلیعه انقلاب، یوم الله ۲۲ بهمن و هفت تیر، احساسات خود را با زبان شعر نمایان ساخت.